Heeft u advies nodig over de vraag of een bank een financiering mag opzeggen? Neem contact op met mr. P.A. Bonaparte. Bel of sms of WhatsApp naar 06 15 43 85 06 of e-mail naar p.bonaparte@keizersadvocaten.nl. U kunt ook contact met ons opnemen via het algemene e-mailadres ka@keizersadvocaten.nl en het vaste telefoonnummer van kantoor (0)40 24 45 600. In dit artikel wordt verder de vraag beantwoord of de bank een financiering met een ondernemer mag opzeggen.
Wanneer zal een bank een financiering opzeggen?
Het komt regelmatig voor dat een bank de aan de ondernemer verstrekte financiering volledig terugbetaald ziet worden. Denk hierbij aan de afloop van de afgesproken periode of wanneer een financiering tussentijds wordt afgelost. het komt echter voor dat een bank tot opzeggen van de financiering over gaat als de ondernemer de algemene bankvoorwaarden schendt. Stel nu dat dit volgens de letter van de regels mogelijk is, maar dat u als geldnemer de gegeven omstandigheden toch onredelijk vindt. Volgens de Hoge Raad[1] kan dit een argument zijn om de opzegging tegen te houden.
Wanneer is de opzegging van de financiering onredelijk?
Soms kan de opzegging van de financiering door de bank onredelijk zijn. Om te beoordelen of een financieringsopzegging onredelijk is spelen alle omstandigheden van het geval een rol. Maar welke omstandigheden spelen bij die afweging of het wel of niet redelijk is dan een rol? Het Gerechtshof Arnhem[2] vond deze punten van belang:
- de duur, de mate van exclusiviteit, de omvang, de ingewikkeldheid en het verloop van de kredietrelatie;
- een aanmerkelijke afname van de kredietwaardigheid en/of aanmerkelijke toeneming van het bancaire kredietrisico;
- het gedrag en de betrouwbaarheid van de kredietnemer alsmede de mate waarin en de tijdigheid waarmee deze de bank op de hoogte heeft gesteld en stelt van alle voor de kredietrelatie relevante omstandigheden;
- of en in welke mate de kredietnemer toerekenbaar is tekortgeschoten (bijvoorbeeld door (structurele en/of ruime) overschrijding van de kredietlimiet);
- de kans dat de onderneming van de kredietnemer, al of niet na reorganisatie of doorstart, zal overleven en de mate waarin de kredietnemer een reorganisatie heeft opgestart;
- welke termijn de kredietnemer krijgt om een andere (huis-)bankier te zoeken en welke ernstige financiële problemen voor de kredietnemer (zullen) ontstaan indien hij zijn financieringsbehoefte niet op korte termijn elders kan onderbrengen;
- de wijze van besluitvorming van de bank voorafgaand aan de opzegging, de wijze waarop overleg is gevoerd met de kredietnemer en in welke mate de bank de kredietnemer tevoren heeft gewaarschuwd;
- of de bank door eigen gedragingen (zoals toelating van overschrijding van de kredietlimiet) verwachtingen heeft gewekt; en
- andere maatschappelijke belangen (waaronder het voorbestaan van werkgelegenheid).
Verder kunnen de volgende criteria nog van belang zijn of de bank de financiering mocht opzeggen. Het is namelijk steeds de vraag of de bank:
- de kredietrelatie kan opzeggen;
- genoodzaakt kan worden de kredietrelatie ná de afgesproken periode voor te zetten[3];
- zekerheden kan gaan uitwinnen[4];
De gevolgen van ‘zomaar’ opzeggen door banken?
Banken kunnen aansprakelijk worden gesteld voor de schade vanwege de normschending. Zij zijn dan gehouden om onder meer schadevergoeding[5] te betalen en het eventueel het tekort dat in een faillissement is ontstaan te vergoeden[6]. Banken zullen zich moeten beseffen dat hun handelen of nalaten wordt getoetst middels bovengenoemde niet-limitatieve checklist. Dat biedt u als ondernemer de mogelijkheid in het geweer te komen als u meent dat deze lijst is geschonden. En dat komt vaker voor dan u van een fatsoenlijke bank zou mogen verwachten.
Vragen over opzeggen van de financiering door een bank?
Heeft u vragen over het opzeggen van de financiering door de bank? Neem contact op met mr. P.A. Bonaparte. Bel of stuur een sms of WhatsApp naar 06 15 43 85 06 of e-mail naar p.bonaparte@keizersadvocaten.nl. U kunt ook contact met ons opnemen via het algemene e-mailadres ka@keizersadvocaten.nl en het vaste telefoonnummer van kantoor (0)40 24 45 600. Voor meer informatie over de zorgplicht van een bank bij het opzeggen van een financiering klikt u hier.
De voetnoten
[1] HR 10 oktober 2014 JOR 2015/8;
[2] Gerechtshof Arnhem 18 februari 2003 JOR 2003, 267 Rabobank/Aarding Beheer r.o. 4.3;
[3] Hof Den Bosch 10 maart 2016 JOR 2016/211;
[4] Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch, 6 juli 2010, JOR 2010, 292 r.o. 4.3.2;
[5] Rechtbank Breda 25 januari 2006 JOR 2006/89; en
[6] Rechtbank Den Haag 29 juni 2016 JOR 2016/291.