Heeft u vragen over het oorzakenonderzoek door een curator in het faillissement? Neem dan contact op met de heer mr. E. van der Maal. Bel naar (0)6 39 56 35 08 of e-mail naar e.vandermaal@keizersadvocaten.nl. U kunt ook contact met ons opnemen via het algemene e-mailadres ka@keizersadvocaten.nl en het vaste telefoonnummer (0)40 24 45 600. In dit artikel zullen wij informeren over het oorzakenonderzoek door een curator in een faillissement.
Wat is het startpunt van een oorzakenonderzoek door een curator in faillissement?
Het criterium voor faillietverklaring is het bestaan van een toestand van te hebben opgehouden te betalen. Daarvan is in principe geen sprake als de schuldenaar maar één schuldeiser onbetaald laat. Een faillissement is een algeheel beslag op het gehele vermogen van de schuldenaar ten behoeve van alle schuldeisers. Daarom is een minimumvereiste voor het aannemen van een toestand waarin is opgehouden te betalen dat meerdere schuldeisers onbetaald blijven. Dit wordt ook wel het pluraliteitsvereiste genoemd.
De taken van een curator
De taak van de curator blijkt uit de Faillissementswet: hij is belast met het beheer en de vereffening van de failliete boedel. De curator fungeert als het ware als een verkeersagent tussen de diverse belanghebbenden in het faillissement. Indien de gefailleerde een onderneming betreft, dan neemt de curator de bevoegdheden van de ondernemer over. De ondernemer heeft geen zeggenschap meer. De curator maakt een overzicht van het vermogen en schulden van de gefailleerde. Zo kan hij beoordelen of een uitkering aan schuldeisers mogelijk is.
Het oorzakenonderzoek door een curator
Nadat de curator door de rechtbank is aangesteld, dient hij zich een beeld te vormen van de gefailleerde. De curator doet een oorzakenonderzoek waarbij hij:
- de relevante feiten en omstandigheden vaststelt in de periode voor het faillissement;
- de verschillende oorzaken van het faillissement beoordeelt;
- beoordeelt wat ieders bijdrage is aan het faillissement.
Het feitenonderzoek is zeer belangrijk. Om dat mogelijk te maken zorgt de curator voor de onmiddellijke bewaring van de boedel en neemt hij onder meer de bescheiden en gegevensdragers (bijvoorbeeld computers) onder zich. De curator heeft toegang tot elke plaats voor zover dat nodig is voor de uitvoering van zijn taak. De curator kan getuigen laten horen of onderzoek laten verrichten door deskundigen. De gefailleerde is verplicht om alle inlichtingen te verschaffen aan de curator indien hem dit wordt verzocht. Doet hij dat niet, dan kan hij zelfs in gijzeling worden genomen. De fiscus is ook een belangrijke bron van informatie voor de curator (en omgekeerd ook). Al met al heeft de curator ruime bevoegdheden om informatie te verzamelen in het kader van zijn oorzakenonderzoek. Dat is ook nodig, omdat hij alleen dan in staat is tot het beheer en de vereffening van het vermogen van de gefailleerde.
Onderzoek naar onregelmatigheden
Met de invoering van de Wet versterking positie curator heeft de curator opdracht gekregen om onregelmatigheden te signaleren. Bijvoorbeeld het ontbreken van administratie, kennelijk onbehoorlijk bestuur (wanbeleid) en paulianeuze rechtshandelingen. Bijvoorbeeld de verkoop van gereedschap tegen een te lage prijs of het terugbetalen van een nog niet opeisbare lening.
Welke belangen dient de curator?
Hoewel hij hoofdzakelijk het belang van de schuldeisers behartigt, dient de curator ook te letten op de maatschappelijke belangen, de belangen van de gefailleerde en de belangen van bijvoorbeeld de werknemers. Indien de gefailleerde personeel in dienst had, dan worden arbeidsovereenkomsten opgezegd. Het is aan de curator om te beslissen of het personeel doorwerkt tijdens de opzegperiode. Hij beslist ook van welke werknemers hij nog gebruik wenst te maken en waarvoor. Zoals gezegd dient de curator hoofdzakelijk het belang van de schuldeisers. Om hun vorderingen te kunnen voldoen, is geld nodig. Om zoveel mogelijk geld op te halen, kan de curator eigendommen verkopen.
De rangorde van schuldeisers in faillissement
De curator bepaalt een rangorde van schuldeisers. Hoe hoger in de rangorde, hoe groter de kans aanwezig is dat een schuldeiser wordt voldaan.
1e rang: de boedelvorderingen
De boedelvorderingen zijn de schulden die zijn ontstaan in de periode van het faillissement. Bijvoorbeeld het salaris van de curator of de huurpenningen vanaf de dag van het faillissement.
2e rang: preferente vorderingen
Als de boedelschulden zijn voldaan, dan volgen de schuldeisers met preferente vorderingen. Dat zijn bijvoorbeeld de Belastingdienst of UWV.
3e rang: concurrente vorderingen. Dit zijn bijvoorbeeld openstaande facturen.
Een bijzondere groep schuldeisers vormen de preferente schuldeisers. Zij worden ook wel separatist genoemd. Separatisten zijn bijvoorbeeld pand- en hypotheekhouders. Hun vordering staat los van een faillissement.
Wie controleert een curator?
In de Faillissementswet is opgenomen dat de rechter-commissaris toezicht houdt op het beheer en de vereffening van failliete boedel. Met andere woorden: de rechter-commissaris houdt toezicht op het beleid van de curator.
Meer vragen over het oorzakenonderzoek door de curator?
Heeft u meer vragen over het oorzakenonderzoek door de curator? Neem dan contact op met de heer mr. E. van der Maal. Bel naar (0)6 39 56 35 08 of e-mail naar e.vandermaal@keizersadvocaten.nl. U kunt ook contact met ons opnemen via het algemene e-mailadres ka@keizersadvocaten.nl en het vaste telefoonnummer (0)40 24 45 600